De polyglotten van Regina Coeli

De Van Dale is er kort over: ‘Polyglot: iemand die veel talen kent.’ Het woord kent zijn oorsprong in het Grieks: ‘glotta’ (tong, tongval of taal) met het voorvoegsel ‘poly’ (veel) ervoor. Beheers je vier of meer talen dan mag je jezelf polyglot noemen. Een bekende polyglot is Sigrid Kaag. Zij beheerst zes talen vloeiend: Nederlands, Engels, Frans, Spaans, Duits en Arabisch. Erg handig met haar uitgebreide internationale loopbaan. Bij Regina Coeli is de beheersing van meerdere vreemde talen eerder regel dan uitzondering. We gaan met twee polyglotten in gesprek.

Svetlana Tompoidi, taaltrainer Russisch

Svetlana (37) spreekt vloeiend Russisch, Grieks, Engels, Nederlands. Verder beheerst ze Italiaans op B1-niveau – ‘dat was B2, maar is nu wat weggezakt’ – en spreekt ze ‘een heel erg klein beetje’ Duits. Met behulp van een vriendin is ze die laatste taal nu aan het leren. Gewoon als hobby en vanwege haar liefde voor taal. Met een Russisch-Oekraïense moeder en het eerste deel van haar jeugd doorgebracht in Rusland is Russisch haar moedertaal. Al benadert Svetlana dat feit vooral als iets heel praktisch: “het is de enige taal is waarin ik geen accent heb en waar ik totaal niet over hoef na te denken.”

‘Een bepaalde schoonheid’

Iets anders waar Svetlana niet over hoeft na te denken is de vraag naar de mooiste taal. “Dat is het Grieks!” En niet alleen omdat ze een Griekse vader heeft en Grieks haar tweede taal is. “Het Grieks bestaat al duizenden jaren, eerst als Oudgrieks en het heeft zich ontwikkeld tot het Nieuwgrieks. Heel veel woorden zijn geleend uit het Grieks, zoals het woord polyglot. Maar ook hebben de Grieken bepaalde nieuwe concepten en denkwijzen in de wereld gezet, zoals de filosofie en democratie, die voor de westerse beschaving heel belangrijk zijn geweest. Dat geeft de taal voor mij wel een bepaalde schoonheid.”

‘Hier heb je een woordenboek’

Die schoonheid van het Grieks zag Svetlana nog niet toen ze als 11-jarige met haar ouders en zus naar Griekenland verhuisde. “We spraken thuis altijd Russisch, en toen we in Griekenland in de klas werden gezet, was er geen enkele ondersteuning en negeerde iedereen ons omdat we de taal niet spraken. Ik kreeg een woordenboek van mijn vader en ben maar gewoon aan de slag gegaan. Eerst door heel veel te luisteren en alles naar het Russisch te vertalen. En het kwam goed, want uiteindelijk schreef ik essays in het Grieks die soms beter waren dan die van de Grieken zelf!”

Het mooiste meisje van de klas

Vreemde talen leer je in Griekenland voornamelijk op particuliere taalscholen. Daar leert Svetlana Engels, waarna ze een bacheloropleiding docent Engels tweedegraads volgt. “Maar ik bleek liever met volwassenen te werken en ben nog een master Interculturele communicatie gaan doen.” Vlak voordat ze – voor de liefde – naar Nederland komt, volgt ze een tweeweekse cursus Nederlands in Gent. De rest leert ze vooral via zelfstudie en door veel televisie te kijken. “’De wereld draait door’ vond ik te moeilijk”, geeft Svetlana aan, “maar ‘Het mooiste meisje van de klas’ was goed te doen. Ondertiteling erbij en veel vertalen.” Haar interesse voor de Nederlandse cultuur helpt ook. “Dan ga je echt met aandacht luisteren en ontstaat er een bepaalde focus.” Dat ziet ze ook bij haar cursisten: hoe meer interesse in de taal of de cultuur, hoe meer focus en hoe sneller ze het Russisch leren.

Ooit zou Svetlana nog wel Frans willen leren. “Ik vind het jammer dat ik daar helemaal geen kennis van heb, want het was nooit nodig. Maar als je in Europa woont, hoort Frans eigenlijk bij je basis.”

Kristell Renault, taaltrainer Frans/Client Services

Kristell is een taalliefhebber pur sang en spreekt vloeiend Frans, Engels, Spaans, Nederlands en iets minder Portugees en Italiaans. Naast dat talen haar hobby zijn, is de belangrijkste reden voor Kristell om een nieuwe taal te leren vooral om goed met anderen te kunnen communiceren. Zoals met haar Nederlandse vrienden in Drunen. Dat was de reden om twaalf jaar geleden een taaltraining Nederlands te gaan doen bij Regina Coeli, terwijl ze in Engeland woonde.

Switchen tussen talen

Wie kon toen vermoeden dat ze Engeland een jaar later achter zich zou laten om permanent op de plek te kunnen gaan werken waar ze het Nederlands leerde. Nu is Kristell er taaltrainer Frans én werkt ze een aantal middagen per week bij Client Services waar ze voortdurend van de ene naar de andere taal mag switchen, afhankelijk van de persoon die ze spreekt. Zelfs de barista’s bij Regina Coeli kan ze te ‘woord’ staan, want momenteel leert ze gebarentaal.

‘Fantastische docente Engels’

Het Frans is haar moedertaal, maar dat heeft verder geen speciale betekenis voor haar. “Ik vind het een mooie taal, en het is de eerste taal die ik geleerd heb.” De liefde voor vreemde talen begon in Frankrijk op school: “ik had echt een fantastische docente Engels. Ze was heel goed met leerlingen en gaf ons veel ruimte om de taal te gebruiken, bijvoorbeeld door verhaaltjes te vertellen over een onderwerp. Ik haalde ook altijd hele goede cijfers.” “Elk jaar vanaf mijn dertiende verjaardag ging ik naar Ierland met vakantie, waar ik bij een Ierse familie verbleef. Uiteindelijk heb ik daar ook twee keer een jaar gewoond en dus een aantal jaar in Engeland.”

Opleidingsbudget

Taal is belangrijk voor Kristell: “Voor mij is taal is niet alleen maar woorden, het is een ritme, het type mensen, de cultuur, het gaat om hoe alles met elkaar samen gaat.” Bij Regina Coeli heeft ze meerdere taaltrainingen gedaan: niet alleen Nederlands, maar ook Italiaans, Portugees en Duits, “handig zo’n opleidingsbudget!”

‘Deze taal moet je zien’

Met de (Franse) gebarentaal heeft Kristell een heel nieuwe wereld ontdekt. Een jaar geleden deed ze een intensieve cursus van vier weken en in het najaar volgt er nog twee keer twee weken. “Dat is echt een compleet andere taal, met een heel andere logica en aanpak”, legt Kristell enthousiast en met veel gebaren uit. “Alleen moet je al het andere wat je hebt geleerd vergeten, want deze taal is niet gebaseerd op woorden. Deze taal moet je echt zien!”